- Autor: Nizurski Edmund
- Tytuł: Równy chłopak i Rezus
- Wydawnictwo: Nasza Księgarnia
- Seria: Seria z zebrą
- Rok wydania: 1969 (wyd. I)
- Nakład: 30277
- Recenzent: Robert Żebrowski
„Omnia flumina mare petunt”
O Edmundzie Niziurskim w swoich poprzednich recenzjach napisałem już wystarczająco wiele, więc od razu przechodzę do książki, a właściwie książeczki, bo liczy ona 35 stron (a kosztuje 3 zł).
Akcja toczy się w Warszawie, najprawdopodobniej jesienią roku 1966 (wówczas to w szkołach pojawiła się klasa ósma).
15-letni Męczyk ze szkoły powszechnej trafił do klasy ósmej (B) szkoły podstawowej. Chłopak, przezwany „Puzonem”, był nierówny tzn. kulturalny, grzeczny i czysty (mył się gruntownie), nie awanturował się i nie palił papierosów. Po dwóch miesiącach „zabiegów wyrównawczych” postanowił zostać równym. Zapisał się na boks na „Legii”, a w niedługo potem na dżudo, nosił przy sobie osmalonego papierosa (cały czas tego samego) – lecz to dla jego kolegów było wciąż za mało. Musiał jeszcze razem z nimi wziąć udział w jakiejś drace. „Ciałko” namówił go, by podwędził „Rezusowi”, czyli profesorowi Rzezińskiemu – nauczycielowi matematyki i fizyki, tematy na najbliższą klasówkę. Teczka z tematami znajdowała się w … mieszkaniu nauczyciela, a do tego zagęszczonym (czyli wielopokojowym i wielorodzinnym) w budynku na Mokotowie. „Puzon” miał dokonać włamania na tzw. „pasówkę” (przygotowaną mu przez kolegów), w czwartek, kiedy to profesor wychodził do filharmonii na koncerty. Trzech kolegów z klasy zostało na „obcince”, a on poszedł na „kwadrat”. Do mieszkania dostał się bez problemu, ale …
To jedno z lepszych opowiadań autora (najlepsze?!). Wszystko, co trzeba, w nim jest: „akcje” szkolne, wątek „kryminalny” i szczęśliwe zakończenie.
PRL-ogizmy: motyw muzyczny z filmu „Most na rzece Kwai” (film z roku 1957) oraz model samolotu Tu-114 (radziecki Tupolew z lat 1957-1983, największy i najszybszy na świecie pasażerski samolot turbośmigłowy).
Na koniec dodam, że w „Serii z zebrą” ukazała się jeszcze jedna książka Niziurskiego – w roku 1966 opowiadanie „Lizus”.