- Autor: Andrew Taylor
- Tytuł: Zaułek Diabła
- Wydawnictwo: Wydawnictwo Zysk i S-ka
- Seria: Seria z Kluczykiem
- Rok wydania: 2010
- Recenzent: Adam Sykuła
Zaułek diabła czyli niestandardowe wykorzystanie czaszki kozła
Wielka Brytania, połowa lat trzydziestych XX wieku. Lidia Langstone, dama z wyższych sfer z syndromem ofiary przemocy rodzinnej, spakowawszy kilka najniezbędniejszych rzeczy ucieka od męża sadysty.
Trafia do nienajlepszej dzielnicy Londynu, na Bleeding Hart Square – tytułowy Zaułek diabła. Lidia zamieszkuje w jednej z kamienic stojącej na tej ulicy. I od razu poznaje całe spektrum ludzkich typów wraz z diabolicznym zarządcą domu zamieszkujących czynszową kamienicę. Lidia od początku czuje się w tym miejscu nieswojo i ma wrażenie że jakieś dziwne wydarzenia toczą się tuż obok niej, a wszyscy z czynszówki wiedzą o wiele więcej niż chcą powiedzieć. Do tego zauważa iż cały zaułek jest obserwowany przez dziwnego człowieka, który przedstawia się jako policjant, a zarządca domu dostaje paczki w których ktoś umieszcza zwierzęce serca. W przerwach w rozwiązywaniu swoich kłopotów pani Longstone dochodzi do wniosku że dawna właścicielka kamienicy – Phlippa Penhow wcale nie wyjechała do Stanów Zjednoczonych w poszukiwaniu lepszego życia, jak to utrzymują wszyscy w zaułku, tylko została zamordowana. Jeszcze większe przerażenie w Lidii wzbudza fakt, iż domniemane morderstwo mogło mieć związek z jej rodziną i tajemnicą starannie ukrywaną przez lata. Wtedy bohaterce z pomocą przychodzi bezrobotny, młody dziennikarz mieszkający w tej samej kamienicy oraz… czaszka kozła, którą ktoś podrzucił na podwórko czynszówki.
Akcja książki rozgrywa się w latach trzydziestych. Próżno jednak szukać tutaj dyskretnej i arystokratycznej elegancji morderstw popełnianych w książkach Agaty Christie czy Doroty L. Sayers. Autor prowadzi nas przez brudne i szemrane zaułki Londynu, tanie kafeterie, obskurne biura i jadłodajnie dla ubogich. Anglia w książce Taylora to Anglia rozłożona na łopatki kryzysem, pełna ludzi którzy po prostu walczą o przetrwanie oraz wszechobecnego zła i brutalności.
Autor wplótł w książkę historię Wielkiej Brytanii, akurat tą najmniej świetlaną godną chwały. Maż Lidii jest wysoko postawionym członkiem Brytyjskiego Związku Faszystów, tzw. ‘Czarnych koszul, organizacji faszystowskiej, bardzo popularnej w Anglii w latach trzydziestych, cieszącej się cichym poparcie władz i dworu królewskiego. Główna bohaterka chcąc nie chcąc, oprócz rozwiązywania zagadki zniknięcia Phlippy Penhow wciągnięta zostaje w wir politycznych wydarzeń.
Akcja ksiązki na początku klaustrofobiczna, duszna i psychotyczna, oddająca stan ducha pogrążonej w depresji Lidii oraz potęgująca wzrastające poczucie zagrożenia głównej bohaterki, w połowie książki gwałtownie przyspiesza by w tempie ekspresu dowieść czytelnika do dość zaskakującego finału.
Andrew Taylor jest brytyjskim pisarzem tworzącym kryminały do początku lat osiemdziesiątych. W Wielkiej Brytanii jest znany z cyklu o komisarzu Jimie Bergerac. Zaułek Diabła jest jego ostatnią powieścią, napisaną w 2008 roku. Paradoksalnie jest to pierwsza powieść tego autora przetłumaczona oficjalnie na rynek polski.