Kategoria: Oprawcowania

LISTA KSIĄŻEK Z CYKLU „ŻYCIE NA GORĄCO”
WYDAWNICTW RADIA I TELEWIZJI
(Aneks nr 2 do katalogu „Serią po kryminałach” wydawnictwa „Wielki Sen”)

Kontynuacja „Stawki większej niż życie”
Autorem tego cyklu sensacyjno-szpiegowskiego, w założeniu będącego kontynuacją „Stawki większej niż życie”, jest Andrzej Zbych, czyli duet Andrzej Szypulski i Zbigniew Safjan. Ogółem wydano 9 pozycji, przy czym kolejność wydań nie pokrywa się z chronologią zdarzeń. Tomiki ukazywały się od 1975 do 1976 roku, w nakładzie 80 200 egz.

1975

1976

Opracował Robert Żebrowski

PS O cyklu tym można przeczytać na stronie http://www.stawkologia.pl/zycie-na-goraco-czyli-klossa-zycie-po-zyciu,ft197.html

LISTA KSIĄŻEK Z PEERELOWSKIEJ SERII „BIBLIOTECZKA ŻÓŁTEGO TYGRYSA” MON O TEMATYCE SENSACYJNO-KRYMINALNEJ ROZGRYWAJĄCYCH SIĘ PRZED I PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ

Do tematyki tej zaliczyłem: walki UB, KBW, MO, ORMO i WOP z Werwolfem, bandami UPA oraz podziemiem niepodległościowym, dywersyjno-szpiegowsko-sabotażowe przed i powojenne działania ze strony Niemców, a także ściganie zbrodniarzy wojennych.

Werwolf

– Śmietnik dr. Schneidera (1964)

– W potrzasku (1965)

– Twarz Wilkołaka (1972)

– Bestia wychodzi z mroku (1973)

UPA

– Czota (1964)

– Czternastu z Werhraty (1965)

– Chryszczata (1966)

– „Ryś” w akcji (1966)

– W pogoni za Burłakiem (1967)

– 150 wzywa pomocy (1968)

– Kurs bojowy Bieszczady (1971)

– Przeciw śmierci (1973)

– Hasło na dzisiejszą noc (1988)

Podziemie niepodległościowe

– Na tropie „Zemsty” (1964)

– Sztylet Burego (1965)

– Tropem jaszczurki (1965)

– Atak nastąpi o północy (1966)

– Ryngraf z trupią czaszką (1973)

– Hasła nie będzie (1975)

– Piątka za odwagę (1975)

– Po „Ogniu” był „Mściciel” (1977)

– „Orlik” zostawia ślad (1980)

– Gorący las (1982)

– Strzały na Podhalu (1983)

– Mgły nad jeziorem (1985)

Szpiegostwo/dywersja/sabotaż

– Tu radio Gliwice (1959, 1967)

– Kokino kłamie (1967)

– Klęska agenta 888 (1968)

– Ślady na granicy (1983)

– Odzyskany chleb (1986)

Ściganie zbrodniarzy wojennych

– Na tropach ludobójców (1965)

Niektóre z wymienionych pozycji są czysto historyczne, ale część z nich jest pseudohistorycznych, bo komunistyczno-propagandowych. Przy czytaniu ich zaleca się daleko posuniętą ostrożność, ciągłą czujność i ograniczone zaufanie, a także unikanie przyswajania pewnych „faktów”.

Zainteresowanym tymi pozycjami jak i całą serią „BŻT” polecam genialną stronę: https://xn--ty-tygrys-46a38f3t.pl/tygrys2/ , na której przedstawione zostały wszystkie tomiki, jakie ukazały się w tej serii.

Powieść – nie tylko milicyjna – w rysunkach z dymkiem lub bez (oprac. Robert Żebrowski)

Komiksy te były publikowane w gazetach, magazynach komiksowych lub w tzw. zeszytach. Mam świadomość, że lista jest niepełna, jednak poszukiwania „gazetowców” wciąż trwają.

– AG-250 zawodzi („Ilustrowany Kurier Polski”)
– Brunatny pająk („Dziennik Wieczorny”)
– Było to na Podhalu (magazyn „Diamentowa rzeka”)
– Citroen nr A 23442 („Ilustrowany Kurier Polski”, „Dziennik Zachodni – Wieczór”)
– Czarna Róża (magazyn „Relax”, zeszyt)
– Detektyw Trop (zagadki kryminalne, „Wieczór Wybrzeża”)
– Dziwny testament (seria „Tajemnica kipu” – magazyn „Relax”)
– Eksperyment porucznika Szeluty („Echo Krakowskie”)
– Felek w milicji („Wrocławski Kurier Ilustrowany”)
– Figurki z Tilos (zeszyt)
– Fortuna Amelii (magazyn „Fortuna Amelii”)
– Generał Tirard nie będzie zadowolony … („Echo Krakowskie”, „Express Poznański”)
– Gniazdo występku („Echo Krakowskie”)
– Gwiazda Południa („Na Przełaj”)
– Historia 14 dni („Express Poznański”)
– Inspektor Tom Monk („Świat Młodych”)
– James Hart („Dziennik Wieczorny”)
– Kapitan Żbik (53 zeszyty i 2 gazetowce, „Dziękuję kapitanie” miało dwie różne wersje – było dwóch różnych rysowników, wykaz wszystkich odcinków znajduje się w Wikipedii)
– Kryptonim „Złota Doxa” („Dziennik Wieczorny”)
– Kurs na półwysep Jork (seria „Gucek i Roch”, zeszyt)
– Kwapiszon i tajemnicza szkatułka (zeszyty)
– Laboratorium zbrodni („Echo Krakowskie”, „Express Poznański”)
– Lew z brązu (magazyn „Relax”)
– Londyński kryminał (zeszyty)
– Mr. Taddy (brak nazwy gazety)
– Na tropie Skorpiona (seria „Tajfun”, „Świat Młodych”)
– Na tropie Z-73 („Na Przełaj”)
– Niedźwiedzie zapadły w sen („Świat Młodych”)
– Niezwykłe przygody Olesia i Bolesia („Express Poznański”)
– O przygodzie na Zachodzie („Polska Zachodnia”)
– Osaczony (magazyn „Diamentowa rzeka”)
– Piorun więcej nie uderzy (magazyn „Relax”)
– Plan SW zaginął („Dziennik Łódzki”)
– Pościg za cieniem („Dziennik Wieczorny”)
– Przegrana stawka ( „Dookoła Świata”)
– Przełęcz Siedmiu Wiatrów („Echo Krakowskie”)
– Przesyłka Z-17 („Kurier Szczeciński”)
– Przygody współczesnego Herkulesa („Echo Krakowskie”)
– Regenerit (magazyn „Ogień nad tajgą”)
– Sierżant Cień („Słowo Ludu”)
– Skarby starego zamczyska („Głos Wybrzeża”)
– Skradziony skarb (zeszyt)
– S/s „Bolama” wzywa kapitanat portu! („Echo Krakowskie”)
– S/s „Bolama” wzywa kapitanat portu! („Express Poznański” – inna wersja)
– Stary zegar (seria: „Kapitan Gleb opowiada”, zeszyt)
– Śladem białego wilka, Duch bunkra, Chybiony strzał (trylogia, zeszyty)
– Ślad wiedzie w przeszłość („Relax”)
– Tajemnica starego zamku („Dziennik Wieczorny”)
– Tajemnica szyfru B-13 („Nowa Wieś”)
– Tajemnica wyspy na jeziorze („Świat Młodych”)
– Tajemniczy rejs (seria „Gucek i Roch”, zeszyt)
– Tajemniczy wrak („Wrocławski Kurier Ilustrowany”)
– Tropem zabójców („Dziennik Wieczorny”)
– Wilk w matni (seria „Podziemny front”, zeszyt)
– Wolność mieszka w górach („Relax”)
– W pułapce (seria „Podziemny front”, zeszyt)
– Zemsta faraona („Dziennik Wieczorny”)
– ZK-12 nie wraca do bazy („Echo Krakowskie”, „Express Poznański”)
– Z pamiętnika szabrownika („Polska Zachodnia”)

Do listy tej można dopisać też n/w serie, które choć są w innych konwencjach, to jednak zawierają wątki sensacyjno-kryminalne:
– Binio Bill („Świat Młodych”, western)
– Bionik Jaga ( magazyn „Relax”, sf)
– Kapitan Kloss (zeszyty, wojenno-szpiegowski)
oraz tego typu „gazetowce”:
– Baczność! Wysokie napięcie! („Nowa Wieś”, produkcyjny)
– Budujemy („Dziennik Łódzki”, produkcyjny)
– Na pomoc, sierżancie! („Echo Krakowa”, western)
– Sierżant King z Królewskiej Konnej („Nowy Świat Przygód”, western)
– Vulcan („Dziennik Łódzki”, produkcyjny).

Warto również wskazać niektóre zagraniczne komiksy sensacyjno-kryminalne (lub z takimi wątkami) opublikowane w PRL-u:
– 3x kontra Mamuty („Świat Młodych”)
– Porucznik Grot – lotnik-myśliwiec („Nowy Świat Przygód”)
– SOS dla planety („Świat Młodych”, sf)
– Walka o węgiel („Nowy Świat Przygód”, produkcyjny)

Polecam publikację Adama Ruska na temat polskich komiksów z lat 1939-1945, na stronie internetowej: https://polona.pl/item-view/639e3b24-8749-42fd-802a-afcc0027eadb?page=0 .

Ewa wzywa 07 … zgłoś się!

Na liście tej znajduje się 125 filmów oraz 25 seriali. Jestem świadomy, że jest ona niepełna i wymagać będzie w przyszłości uzupełnienia.

– Akcja Brutus
– Akwen Eldorado (serial, 4 odcinki)
– Anna i wampir
– Barbara i Jan (serial, 4 odcinki z 7: Główna wygrana, Oszustka, Zakochane duchy, Willa …)
– Blisko, coraz bliżej (serial historyczny, 1 z 19: Ważne zadanie)
– Brylanty pani Zuzy
– Ciemna rzeka
– Cień
– Ciosy
– Crimen (serial kostiumowy, 6)
– Czarci żleb
– Czarny wąwóz
– Cześć kapitanie
– Detektywi na wakacjach (serial, 5)
– Dłużnicy śmierci
– Doktor Ewa (serial obyczajowy, 1 z 9: Porwanie)
– Dom (serial obyczajowy, 2 z 25: Ponad 200 czwartków, Po obu stronach muru)
– Dotknięcie nocy
– Droga (serial, 5 z 6: bez odcinka nr 6)
– Dwaj panowie N.
– Ewa chce spać
– Gangsterzy i filantropii
– Gdzie jest trzeci król
– Hazardziści
– Hallo Szpicbródka
– Hasło Korn
– Historia współczesna
– Ile jest życia (serial obyczajowy, 4 z 12: Sprawa wyboru, Polowanie, Jeszcze wystrzał, Nauka …)
– Kapitan Sowa na tropie (serial, 8)
– Karate po polsku
– Kariera
– Kłusownik (serial, 3)
– Kocie ślady
– Koniec nocy
– Koniec sezonu na lody
– Konsul
– Krótkie życie
– Kryptonim Nektar
– Kryptonim „Turyści” (serial, 3)
– Kwiecień (wojenny)
– Lekarstwo na miłość
– Magiczne ognie
– Mgła
– Milczące ślady
– Misja (serial, 6)
– Mokry szmal
– Morderca zostawia ślad
– Na całość
– Nagrody i odznaczenia
– Na kłopoty Bednarski (serial, 7)
– Na krawędzi
– Na tropach Bartka
– Na tropie (serial animowany, 13)
– Niedaleko Warszawy
– Niedziela sprawiedliwości
– Nie zaznasz spokoju
– Nóż w wodzie
– Obcy w lesie
– Ogniomistrz Kaleń
– Operacja Himmler
– Opowieść w czerwieni
– Ortalionowy dziadek
– Orzeł i reszka
– Ostatni kurs –
– Ostatni strzał
– Ostatni świadek
– Ostrożnie Yeti
– Pamiętnik pani Hanki
– Pan Anatol – cykl (Kapelusz pana Anatola, Pan Anatol szuka miliona, Inspekcja pana Anatola)
– Pan Samochodzik i niesamowity dwór
– Parada oszustów (serial, 4)
– Paragon gola
– Pierwsze dni
– Piętno
– Piłkarski poker
– Pobojowisko
– Pociąg
– Południk Zero
– Popiół i diament
– Pościg
– Powrót doktora von Kniprode (2 odc.)
– Pożegnanie z diabłem
– Prawo i pięść
– Prom do Szwecji
– Prywatne śledztwo
– Przepraszam, czy tu biją?
– Przygody psa cywila (serial młodzieżowy, 3 z 7: Pościg, Przez granicę, Zbiegowie)
– Przyłbice i kaptury (serial kostiumowy, 9)
– Pułapka
– Rachunek sumienia
– Raj na ziemi
– Rok pierwszy
– Rycerze i rabusie (serial kostiumowy, 7)
– Sherlock Holmes i doktor Watson (serial, 24)
– Skarb kapitana Martensa
– Skarb trzech łotrów
– Skok
– Skradziona kolekcja
– Spotkanie ze szpiegiem
– Sprawa Gorgonowej
– Sprawa pilota Maresza
– Stawka większa niż życie (serial wojenny, 18)
– Strach
– Sygnały
– Szatan z siódmej klasy
– Szkatułka z Hongkongu
– Śmierć prezydenta
– Tajemnica dzikiego szybu
– Tajemnica starego ogrodu
– Tajemnica szyfru Marabuta (serial animowany, 10)
– Tanie pieniądze
– Test pilota Pirxa (sf)
– To ja zabiłem
– Trąd
– Trójkąt bermudzki
– Tylko umarły odpowie
– Uczta Baltazara
– Ultimatum
– Vabank I
– Vabank II czyli riposta
– Weryfikacja
– Wielki Szu
– Wierne blizny
– Wilcze echa
– Wkrótce nadejdą bracia
– Wszyscy i nikt
– Wściekły
– Wśród nocnej ciszy
– Wyspa złoczyńców
– W pościgu za bandą
– W zawieszeniu
– Zabij mnie, glino
– Zapach psiej śmierci
– Zapalniczka
– Zapis zbrodni
– Zbieg
– Zbrodniarz i panna
– Zbrodniarz, który ukradł zbrodnię
– Zdaniem obrony (serial, 5)
– Zejście do piekła
– Zerwany most
– Złote koło
– Zmowa
– Znaki na drodze
– Znaki szczególne (serial obyczajowy, 2 z 6: Podejrzany, Szantaż)
– Żołnierz zwycięstwa
– Życie na gorąco (serial, 9)
– Życie raz jeszcze
– 07 zgłoś się (serial, 21)
————————————————————————————————————————————-
Są też inne seriale (młodzieżowe), które choć do kategorii sensacyjno-kryminalnych się nie zaliczają, to jednak można w nich znaleźć takie wątki. Są to np.:
– Do przerwy 0:1
– Gazda z Diabelnej
– Gruby
– Niewiarygodne przygody Marka Piegusa
– Stawiam na Tolka Banana
– Stawka większa niż życie
Warto też wskazać na kultowe seriale kryminalne i sensacyjne z innych państw socjalistycznych, które były wyświetlane w Polsce, np.:
– 30 przypadków majora Zemana (CSRS, 30 odc.)
– Telefon 110 (NRD, 133 odc. do roku 1989)
– Przygody Sherlocka Holmesa i doktora Watsona (ZSRR, 11 odc.)
– Siedemnaście mgnień wiosny (ZSRR, 12 odc.)
oraz filmy kryminalne związane z PRL, np.:
– Morderca jest w domu (Węgry, w roli głównej Stanisław Mikulski)
– Śmierć autostopowiczek (Czechosłowacja, w roli głównej Marek Perepeczko)

Poszukiwana kobra i pająk, ale nie sfinks

Nie istnieje w internecie wykaz wszystkich spektakli, jakie w czasach PRL ukazały się w „Kobrze” i w „Pająku”. Prawdopodobnie w ogóle nie istnieje taki wykaz, choć podobno w jednej z szaf redakcji Teatru Telewizji leży pilnie strzeżony zeszyt z notatkami na temat „Kobry” pisanymi od jej zarania (na podstawie książki „Ukąszeni przez Kobrę” Jacka Szczerby), więc może dzięki niemu można by taką listę stworzyć. Ale czy kiedyś zapiski z niego zostaną opublikowane? Nie traćmy nadziei.

Na chwilę obecną trudno w sieci znaleźć jakiś choćby szczątkowy wykaz tych przedstawień. Postanowiłem więc odszukać w internecie jak najwięcej tytułów z obu cykli. Poświęciłem na to prawie dwa dni. Udało mi się odnaleźć ponad 370 tytułów, które uszeregowałem alfabetycznie i na tym … zakończyłem moją pracę. Nie rozdzielałem obu serii, gdyż w „Pająku” po części ukazywały się też kryminały, które na dobrą sprawę mogłyby się znaleźć w „Kobrze”. Nie spisywałem również dat premiery, czy nazwisk autorów lub reżyserów, a także liczby odcinków – robiłem tak tylko, gdy odcinki nie były numerowane, ale miały swoje własne tytuły. Tak naprawdę to części z tych spektakli w ogóle nie weryfikowałem, bo w bazie filmpolski.pl nie wszystkie spektakle są streszczone albo przypisane do jakiegokolwiek cyklu, a samo to, że w obsadzie jest jakiś aktor grający milicjanta, niczego nie dowodzi. Tak więc w moim wykazie są na pewno ogromne braki jeśli chodzi o tytuły (szczególnie z lat: 1956-1957, ale też 1962, 1979, 1982, 1988 i 1989), może być tak, że znajdują się na nim spektakle, których tam być nie powinno, mogą być też literówki w tytułach, może też w jakimś miejscu któreś spektakle nie są ułożone zgodnie z alfabetem.

Ktoś zapyta: to po co tworzyć taką niedorobioną listę? Wyjaśniam: po pierwsze – lepszy taki wykaz, który każdy może sobie edytować i dopracowywać: dodawać, usuwać i uzupełniać, niż żaden wykaz, po drugie – nie mam na to czasu, po trzecie – temat „Kobry” i „Pająka” jest jak rzeka i można z niego zrobić pracę doktorską, nawet nie jedną. To zresztą pewnego rodzaju kuriozum, że przez ponad 30 lat nie pojawił się żaden odważny, który zmierzyłby się z tematem tego peerelowskiego fenomenu. Może być też tak, że ktoś jednak zgłębił temat, ale nie podał tego (jeszcze) do wiadomości ogółu.

A dlaczego ten artykuł umieszczam na stronie dotyczącej powieści milicyjnych? Ano dlatego, że wiele z tych spektakli powstało na podstawie takich właśnie powieści. Na koniec dwie informacje: 1. liczby w nawiasach oznaczają kolejność odcinków „Stawki większej niż życie” 2. Nie udało mi się ustalić, jaki gatunek pająka występuje w czołówce.

Czytaj dalej „Teatr Telewizji Kobra i Teatr Sensacji – lista spektakli z lat 1956-1989”

Na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych, gdy na ekranach pojawiały się filmy z nurtu kina moralnego, przed odbiornikami telewizyjnymi miliony widzów gromadził serial 07 zgłoś się. Zawarta w tytule aluzja do przygód brytyjskiego agenta może być myląca i każdy, kto spodziewa się efektownych gadżetów i egzotycznych plenerów, będzie rozczarowany. Tytuł ten nawiązuje także do ukazującej się od końca lat sześćdziesiątych serii polskich opowiadań kryminalnych Ewa wzywa 07. Podobnie jak w opowiadaniach, bohaterami są tu są pracownicy MO. Celem serialu była poprawa wizerunku milicji; propagandowy przekaz miał jednak uzyskać atrakcyjną i nowoczesną formę. Przede wszystkim zrezygnowano z eksponowania działań milicji jako instytucji, na plan pierwszy wysuwając postać porucznika Sławomira Borewicza.

Czytaj dalej „Kino milicyjnego niepokoju”

LINK PDF Rozprawa doktorska

Krótka historia rodzinnego dowcipu
(spisana przez Jerzynę Słomczyńską w Warszawie, w sierpniu 2015 roku)

W związku z nowym wydaniem książki Jocelyn i Kestera Brentów p.t. „Przeciw sobie samym” postanowiłam opowiedzieć, w jaki sposób wraz z moim mężem Kazimierzem M. Słomczyńskim – znaleźliśmy się w gronie autorów powieści kryminalnych, a w szczególności autorów używających brytyjskich pseudonimów. W minionej dekadzie pytanie, kto napisał „Przeciw sobie samym”, nurtowało sporą grupę wiernych czytelników. W internecie są jeszcze ślady dociekań „kto się kryje pod pseudonimami Jocelyn i Kester Brent”. Jest tam na przykład stwierdzenie, że „Przeciw sobie samym” „napisało niewiadomokto” i wreszcie jest także triumfalny wykrzyknik „Jocelyn i Kester Brent zdemaskowani!”.

Czytaj dalej „Krótka historia rodzinnego dowcipu”

dr Grzegorz Pełczyński
Instytut Badań nad Powieścią Milicyjną

Kiedy już w naszym kraju można było bez przeszkód zakładać własne sklepy, partie polityczne tudzież miesięczniki literackie, czyli kiedy upadł komunizm, co nastąpiło ponoć 4 czerwca 1989 r., wydawało się, że wszystko, co było przedtem, bezpowrotnie minęło. Jednak z biegiem lat okazywało się, iż to i owo z tamtej epoki jest warte przypomnienia, a nawet zachowania. Ale niekoniecznie ze względu na swoje wartości ponadczasowe, a właśnie ze względu na wyraźne cechy ubiegłej epoki. Teraz można je poddać analizie gwoli nauki, wspomnień czy zabawy. Znakomitym przykładem są ówczesne kryminały.

Czytaj dalej „Instytut Badań nad Powieścią Milicyjną”

PRL jest już epoką minioną, ale trwa nadal w świadomości współczesnych. I nie tylko dlatego, że stosunkowo niewiele lat minęło od jej końca. Nieustannie żywy jest problem rozliczenia się z tą przeszłością; temat ten przejawia się ciągle z nową siłą w politycznej debacie. Niezależnie jednak od niej, a może pomimo niej, trwa swoista moda na PRL. Powstają restauracje, których nazwy odwołują się do minionej epoki (w Poznaniu „Proletaryat” i „Karczma „Powrót do PRL-u” oraz nieistniejąca już „Prawda”), wciąż oglądane są filmy i czytane książki z tamtej epoki, a także o niej samej. Różnego rodzaju wybory starych kronik filmowych, określanych jako najzabawniejsze i albumy ze zdjęciami znajdują nieodmiennie grono chętnych nabywców. To ciekawe zjawisko, świadczące, być może, o specyficznej nostalgii w stosunku do tamtych czasów. W latach siedemdziesiątych w kulturze popularnej mieliśmy do czynienia ze zjawiskiem nostalgii w stosunku do okresu międzywojennego. Nie wiem, czy można to porównać do obecnego zainteresowania czasami PRL, które obserwujemy aktualnie. Jeśli tak, to oznaczałoby to, że tamta epoka w świadomości społecznej jest już w jakiś sposób zamknięta, należy naprawdę do przeszłości.

Czytaj dalej „Prof. Dorota Skotarczak – Drugie życie powieści milicyjnej”