- Autor: Seghers Anna
- Tytuł: List gończy (Der Kopflohn)
- Wydawnictwo: Spółdzielnia Wyd.-Oświat. „Czytelnik” (na zlecenie R.S.W. „Prasa”)
- Seria: „Biblioteka Głosu Wybrzeża”
- Rok wydania: 1952
- Nakład: 50475
- Recenzent: Robert Żebrowski
W przededniu III Rzeszy
Od jakiegoś czasu nurtowało mnie pytanie, czy książka nieznanej mi niemieckiej autorki, o MOrdowo brzmiącym tytule „List gończy”, przynależy do grona kryminałów lub sensacyjniaków. W Bibliotece Narodowej wypożyczyłem wydanie z roku 1952, z okładką nie mniej sugestywną niż ta z wydania drugiego, z roku 1955. Książka liczy 158 stron, a jej cena okładkowa to 2,40 zł.
Akcja toczy się w Niemczech w roku 1932 (wówczas to Franz von Papen został kanclerzem Rzeszy).
Andrzej Bastian, zamieszkujący w Oberweilerbach wraz z żoną i piątką dzieci, przyjął pod swój dach ubogiego krewniaka swojej małżonki – Johanna Schulza (lat 20) z Botzenbach. W zamian za dach nad głową i wyżywienie, chłopak pomagał Andrzejowi w pracach polowych.
Któregoś dnia w miasteczku pojawił się, choć tylko w jednym i to ustronnym miejscu, wywieszony plakat z listem gończym. Poszukiwany był mężczyzna, który podczas tzw. „demonstracji głodowej” zabił nożem policjanta. Za ujęcie go lub udzielenie informacji, która by się do tego przyczyniła wyznaczono 500 marek nagrody. Na widniejącym w liście gończym zdjęciu figurował Johann. Okazało się, że jest on czynnym członkiem „Antify”, czyli lewicowej organizacji antyfaszystowskiej.
Chłopak nie widział tego plakatu, ale z czasem widziało go coraz więcej mieszkańców Oberweilerbach. Było jasne, że ktoś wkrótce połakomi się na te pół tysiąca marek i zadenuncjuje Johanna. Niektórzy powstrzymywali się przed tym z uwagi relacje łączące ich z Bastianem. Wreszcie i sam Andrzej dopatrzył się listu i zdjęcia w nim swojego podopiecznego. Pozostało jednak kilka pytań: kto, kiedy, z jakiego powodu i z jakim skutkiem powiadomi władze.
Mimo wyżej opisanego wątku jest to bez wątpienia książka historyczno-obyczajowa nurtu społeczno-politycznego. Opisana w niej rzeczywistość przedstawia NSDAP w walce o przejęcie władzy w Niemczech, m.in. poprzez zmuszanie ludzi do głosowania na nich w wyborach do Reichstagu oraz działania reakcyjne ze strony ruchu antyfaszystowskiego. Powieść niczym nie urzeka, choć czytelnika może ciekawić jak zostanie załatwiona sprawa poszukiwań Schulza. Ja jednak książki tej nie polecam, lepiej poczytać sobie coś bardziej kryminalnego.