- Autor: Francis Durbridge
- Tytuł: Desperaci
- Wydawnictwo: C&T
- Seria: Seria z Puzzlami
- Przekład: Anna Wojtczak
- Rok wydania: 2000
- Recenzent: Mariusz Młyński
Rex Holt, angielski żołnierz stacjonujący w Hamburgu, popełnia samobójstwo w hotelu w Maidenhead pod Londynem; jego brat Philip, zawodowy fotograf, jest tym bardzo zaskoczony, gdyż Rex miał w tym czasie jechać do Dublina, by przekazać portfel żonie Seana Reynoldsa, kolegi z pułku, który zginął w wypadku w Niemczech.
Philip twierdzi, że w portfelu było zdjęcie Reynoldsa z żoną grającą na akordeonie; prowadzący dochodzenie detektyw inspektor Hyde mówi, że takiej fotografii nigdzie nie znalazł. Przy zwłokach zostaje znaleziony tomik sonetów Hilaire’a Belloca; Philip Holt twierdzi jednak, że jego brat zupełnie nie interesował się poezją. Pokojowy Albert przekazuje Philipowi pewien klucz należący do Rexa; wkrótce zgłaszają się do niego osoby twierdzące, że w rzeczywistości ten klucz należy do nich. Inspektor Hyde twierdzi w pewnym momencie, że jest co najmniej pięć powodów do podejrzewania, jeśli nie aresztowania Philipa Holta; obaj postanawiają jednak współpracować, gdy dochodzi do kilku zamachów i morderstw.
Co tu dużo gadać – to jest świetna książka! Jest intrygująca zagadka, są mylne tropy, mamy niespodziewane zwroty akcji, jest umiejętnie wyważone tempo, są ciekawe postacie i trup ściele się gęsto – jest to po prostu dobry, solidny kryminał, tym razem w trochę mniej kameralnym stylu. Pojawiają się też smaczki dla fanów motoryzacji: Philip Holt jeździ Lancią Flaminią, a w jednej scenie wyprzedza Fiata 2300. I nie wiem, czy nie jest to zbyt daleko idące porównanie ale mam wrażenie, że Jerzy Edigey mógł się tą książką inspirować przy pisaniu „Walizki z milionami” – nic nie podpowiadam, nic nie sugeruję, kto chce sprawdzić niech przeczyta. A jeśli jakaś inspiracja była, to na pewno nie polskim wydaniem, bo miało ono miejsce dopiero w 2000 roku, tylko oryginałem z 1966 roku albo „Kobrą” – w 1974 roku powstał trzyczęściowy spektakl „Desperaci”: tutaj główny bohater nazywa się Larry Martin i gra go Jerzy Kamas, jego brata, Philipa Martina gra Marek Lewandowski, a w roli inspektora Hyde’a widzimy Marka Walczewskiego – piszę „widzimy” ale raczej nie widzimy, bo nie mogę tej „Kobry” nigdzie znaleźć; można za to obejrzeć angielski serial składający się sześciu półgodzinnych odcinków emitowanych przez BBC w lutym i marcu 1963 roku. A jak ktoś bardzo chce to może obejrzeć też wersję niemiecką: w 1965 roku ARD emitowała trzyodcinkowy serial „Die Schlüssel” czyli „Klucze”; co ciekawe tutaj też główni bohaterowie to bracia Martin ale za to Eric i Philip. Generalnie jednak sama książka warta jest wysupłania na nią paru złotych w antykwariacie – czas na nią poświęcony nie będzie stracony.
A na koniec pewna zagadka: pojawiają się tu postacie o nazwiskach Curtis, Wilson, Harris i Fletcher – a tenże Fletcher naprawdę nazywa się Sandman. Jakieś skojarzenia? 🙂